فرار از بن‌بست جنگ به خانه تجزیه یمن

نیروهای شورای انتقالی جنوب یمن مورد حمایت امارات‌، كنترل بندر استراتژیک عدن را در دست گرفتند، تحولی كه ظاهر آن نشان‌دهنده پیروز شدن نیروهای مورد حمایت امارات بر نیروهای مورد حمایت عربستان است. ولی برخی ناظران مظنون هستند كه این تحول آغازی بر تقسیم مجدد یمن در كشاكش جنگ خانمانسوز سعودی‌‌‌ها علیه این كشور باشد.  جنبش انصارالله گفته که توطئه‌ای برای گسستن یمن و جدا کردن بخش‌هایی از خاک آن جریان دارد.
نیروهای شورای انتقالی جنوب یمن كه تا كنون چند مرتبه خواستار برگزاری همه‌پرسی استقلال جنب یمن شده‌اند، دیروز به طور تقریبی کنترل کامل شهر ساحلی و البته استراتژیك عدن را پس از چند روز درگیری با نیروهای دولت خودخوانده عبد ربه منصور هادی به دست گرفتند. عبد ربه منصور هادی، معاون علی عبدالله صالح دیكتاتور سابق یمن كه در ریاض به سر می‌برد تحت حمایت عربستان است و احمد بن دغر به عنوان نخست‌وزیر او در عدن ساكن بود. روز گذشته نیروهای شورای انتقالی جنوب یمن، به جز كاخزیاست‌جمهوری (محل استقرار نخست‌وزیر احمد بن دغر) بقیه مناطق بندر استراتژیك عدن در باب المندب را تحت كنترل خود در آوردند. اعضای کابینه بن دغر تا عصر دیروز‌، در داخل کاخ ریاست‌جمهوری عدن پناه گرفته و در محاصره نیروهای شورای انتقالی جنوب قرار گرفتند. دولت خودخوانده منصور هادی كه حمایت ائتلاف سعودی را دارد، كنترل شهر عدن به دست نیروهای شورای انتقالی جنوب یمن را كودتا خوانده ولی عربستان تا كنون موضع رسمی در این خصوص ابراز نكرده است. خبرگزاری فرانسه گزارش كرده كه جدایی‌طلبان جنوب یمن کنترل ورودی اصلی کاخ ریاست جمهوری در عدن را به دست گرفته و اعلام کرده‌اند کسانی که داخل کاخ هستند از این زمان به بعد در حصر خانگی قرار دارند. برخی منابع نیز از فروپاشی دولت عبد ربه منصور هادی خبر داده و می‌گویند كه احمد بن دغر و چند تن از وزیران کابینه او قرار است به ریاض بگریزند.    توافق محرمانه
جدایی‌طلبان جنوب و نیروهای منصور هادی در سه سال گذشته در کنار هم جنگیده‌اند اما اتحاد آنها هرگز بی دردسر نبوده است. هادی که هم اکنون در ریاض، پایتخت عربستان، مستقر است از حمایت این کشور برخوردار است اما جدایی‌طلبان به امارات متحده عربی نزدیکند. نبرد‌‌‌ها در عدن روز یک‌‌‌شنبه همین هفته پس از پایان ضرب‌الاجل جدایی‌طلبان که خواهان ترمیم کابینه هادی و برکناری نخست‌وزیر احمد ابن دغر بودند، شروع شد. بیشتر منابع تحولات عدن را رقابت بین عربستان و امارات تعبیر كرده‌اند ولی با مسلط شدن جدایی‌طلبان جنوب بر بندر استراتژیك عدن در كرانه باب‌المندب، سناریو‌‌‌هایی درباره حركتی تأمل‌برانگیز به سوی تقسیم یمن، مطرح شده است. محمد البخیتی عضو دفتر سیاسی جنبش انصارالله دیروز گفت که این اقدام یک توطئه بود که اهدافی را دنبال می‌کرد و اکنون این اهداف در عدن برملا شده است. البخیتی می‌گوید: توطئه‌ای برای گسستن و جدا کردن بخش‌هایی از خاک یمن‌ است. یک منبع آگاه در گفت‌وگو با اسپوتنیک، بندهای یك توافق میان ائتلاف عربی تحت امر عربستان در یمن با رهبران شورای انتقالی جنوب جهت توقف درگیری‌‌‌‌ها در عدن را فاش كرده كه از منظر كسانی كه سناریوی جدایی تقسیم را به تصویر می‌كشند، تأمل‌برانگیز به نظر می‌رسد. این منبع یمنی گفته كه نشستی که ائتلاف عربی تحت امر عربستان میان رهبران شورای انتقالی و شخصیت‌های دولتی برگزار کرد، به دستیابی به چندین بند جهت پایان دادن به درگیری‌های مسلحانه انجامیده است. بر اساس بند دوم این توافق، شورای انتقالی جنوب یمن یک موجودیت سیاسی و نماینده مردم جنوب یمن و شریکی با ائتلاف عربی به حساب می‌آید و در بند سوم، دولت بن دغر برکنار شده و دولت تکنوکرات تشکیل می‌شود.  همچنین بر اساس بند5  این توافق، نیروهای ائتلاف عربی «‌طرف امارات‌» بر تقسیم مجدد و مشخص کردن اردوگاه‌‌‌‌ها و ادغام آنها با یکدیگر و تشکیل هسته‌های ارتش ملی جنوب یمن که مأموریت‌های امنیتی و نظامی جدیدی را برعهده داشته باشد و ارتباطی با اختلافات سیاسی نداشته باشد، نظارت داشته باشد.     فرار از بن بست 
پایگاه اینترنتی نشریه «هیل» در گزارشی به قلم سایمون هندرسون نوشته كه داستان واقعی این است که عربستان سعودی از لحاظ نظامی در یمن به دردسر افتاده و خطر احتمالی جنگی با دامنه گسترده‌تر است که منافع ایران را با هزینه اندکی برای آن تأمین کند. تحت چنین شرایطی، به نظر می‌رسد، تسلط جدایی‌طلبان بر عدن، محور چالش را از انصار الله- عربستان به سمت جدایی‌طلبی در جنوب منتقل می‌كند. اینكه سعودی‌‌‌ها در قبال تحولات سكوت كرده‌اند نیز تأمل‌برانگیز است. «احمد القنع» وزیر دولت یمن در امور گفت‎وگو و آشتی ملی، در مصاحبه با پایگاه خبری «یورو نیوز» اعلام کرد که عربستان سعودی می‌خواهد دولت «احمد بن دغر‌» نخست‌وزیر دولتی مستعفی یمن برکنار شود و تحولات جنوب یمن نیز گویای این مسئله است. بر اساس گزارش بی‌بی‌سی، شاهدان عینی گفته‌اند که صد‌‌‌ها تن پیروزی شورای انتقالی جنوب را جشن گرفتند و خواهان استقلال مجدد جنوب یمن شدند.